stopa zwrotuInwestycje w papiery wartościowe mają dwie główne cechy. Te cechy to dochód i ryzyko. Dochód z inwestycji jest tym, co tak naprawdę interesuje inwestora. Dochód z inwestycji w papiery wartościowe jest wyrażony za pomocą stopy zwrotu.

Stopa zwrotu (rate of turn) określa (procentowo) dochód uzyskany w wyniku inwestycji. Jest to wielkość uzyskanego dochodu w odniesieniu do zainwestowanego kapitału. Stopa zwrotu obliczana jest w skali rocznej.

Inwestor, który stoi przed zadaniem wyboru papierów wartościowych do portfela inwestycyjnego, musi postarać się przewidzieć przyszłe wartości stóp zwrotu z tych papierów, które nie są oczywiście znane, a to z powodu działania ryzyka. Np. inwestując w obligacje pewnej spółki, które są papierami o małym ryzyku, jest wysoce prawdopodobne, że w wyniku tej inwestycji otrzymamy stopę zwrotu, równą kuponowi, czyli stopie procentowej, określonej w obligacji. Jest jednak pewne prawdopodobieństwo związane z ryzykiem niedotrzymania warunków, że emitent, ze względu na pogarszającą się sytuację spółki, nie wypłaci nam odsetek.

Podobny problem dotyczy akcji. Stopa zwrotu z takiej inwestycji podlega jeszcze większym fluktuacjom niż w przypadku obligacji. Jeśli sytuacja ekonomiczna spółki pogorszy się, może ona np. przestać wypłacać dywidendy, a to z kolei poskutkuje w spadku wartości akcji tej spółki na giełdzie, co znacznie obniży stopę zwrotu z inwestycji w taką spółkę.

Inwestor przed podjęciem decyzji inwestycyjnej, ocenia jakie są możliwe do uzyskania stopy zwrotu z inwestycji oraz jakie są prawdopodobieństwa ich wystąpienia. W ten sposób uzyskuje tzw. rozkład stóp zwrotu. Mnożąc możliwe stopy zwrotu przez przyporządkowane im prawdopodobieństwa, inwestor otrzymuje oczekiwaną stopę zwrotu (expected return), która jest jednym z dwóch głównych czynników determinujących decyzje inwestorów (drugim jest oczywiście ryzyko).

Istnieje również możliwość obliczenia oczekiwanej stopy zwrotu z inwestycji na podstawie historycznych stóp zwrotu. Najprostszym sposobem jest wykorzystanie do tego celu średniej arytmetycznej historycznych stóp zwrotu. Uważa się jednak, że nie jest ona miarodajna, ponieważ nie uwzględnia trendów zmian w spółce. Aby je uwzględnić stosuje się średnie ważone stóp zwrotu, w których nowszym danym przyporządkowuje się wyższe wagi